آشنایی با تسمه تایم خودرو

تسمه تایم خودرو چیست ؟

تسمه تایم یک تسمه پلاستیکی است. این قطعه از اساسی ترین اجزای خودرو می باشد که در تسهیل عمل احتراق  موتور نقش داشته بعلاوه گردش میل سوپاپ و میل‌لنگ را هماهنگ می‌کند. دلیل نام گذاری این قطعه کنترل باز و بسته شدن دریچه سوپاپ دود و هوا در زمان مناسب و به شکل درست می باشد. هرچند کیت تسمه تایم یک قطعه با دوام است اما در صورت خرابی هر یک از اجزای تمسه تایم باید تمام مجموعه را تعویض کرد. جنس این قطعه از موادی مانند نخ و پلاستیک است و باعث بهبود عملکرد در مکش، تراکم، تخلیه و احتراق در موتور می‌گردد.

نحوه عملکرد تسمه تایم

مرحل چرخه موتورهای احتراق داخلی عبارتند از :

مرحله مکش : در این مرحله پیستون در داخل سیلندر پایین رفته، سوپاپ هوا باز شده و مکش ایجاد می شود ؛ در نتیجه ی حرکت رو به پایین سیلندر مکش مخلوط سوخت و هوا به داخل سیلندر اتفاق می افتد.

مرحله تراکم : پیستون در داخل سیلندر بالا رفته، سوپاپ هوا بسته و مخلوط سوخت و هوا کمپرس می‌شود.

مرحله توان : در نتیجه ی جرقه ی شمع، مخلوط سوخت و هوا منفجر می‌شود. پیستون به سمت پایین رانده و در عین حال سوپاپ دود باز می‌شود.

مرحله تخلیه : پیستون به سمت بالا آمده و با خروج دود از محل سوپاپ همراه می شود.

اجزای کیت تسمه تایم

تسمه

هرزگرد

تمسه سفت‌کن

زمان تعویض کیت تسمه تایم

تعیین زمان تعویض تمسه تایم به طور معمول توسط کارخانه سازنده بعد از طی مسافتی معین صورت می گیرد و در دفترچه راهنمای خودرو ذکر می شود چرا که تسمه تایم یک قطعه بسیار حساس است. معمولا بعد از طی مسافت 60 هزار کیلومتر در بسیاری از خودروها نیاز به تعویض این قطعه احساس می‌شود. هر چند گاهی این مسافت به 80 هزارکیلومتر نیز می‌رسد. حتی در صورت بی حرکت ماندن خودرو در طولانی مدت هر سه سال یک بار باید این قطعه عوض شود زیرا با استهلاک همراه است. در صورت تعویض نشدن این قطعه در زمان مقرر امکان خراب شدن کامل موتور، شکستگی یا خم شدن سوپاپ‌ها، آسیب به سرسیلندر یا میل بادامک، پیستون و دیواره سیلندر وجود خواهد داشت. حتی با وجود ظاهر سالم باید بعد از طی مسافت معین شده نسبت به تعویض آن اقدام کرد.

در صورت پارگی تسمه تایم چه اتفاقی رخ می دهد؟

آسیب به تسمه تایم به آسیب موتور منجر می شود. در واقع به محض پارگی تسمه تایم، زمانبندی باز و بسته شدن سوپاپ‌ها با اختلال مواجه می شود. میزان آسیب‌دیدگی هم در اتومبیل‌ها متفاوت است. برای مثال در خودرو هایی چون پژو ۲۰۶ یا سمند، این اتفاق باعث برخورد پیستون و سوپاپ‌ها و در ادامه کج شدن سوپاپ‌ها و یا آسیب جدی به سرسیلندر و پیستون می‌شود. اما در بهترین حالت پارگی تسمه تایم، فقط با خاموش شدن اتومبیل همراه می شود.

نشانه های خرابی تسمه تایم خودرو

ایجاد خاصیت کشسانی در تسمه تایم

ایجاد چربی در تسمه

 شنیدن صدایی جیر جیر مانند از مو

کنترل نامناسب بر فرمان

کارکرد نادرست کولر و دستگاه تهویه

عوامل پارگی تسمه تایم و یا خروج موتور خودرو از تایمینگ

• استفاده  از دورهای بالای موتور خودرو بویژه  دورهای بیش از چهار هزار دور در دقيقه ، شتاب گیری ناگهانی مثبت (تیک آف) و یا کاهش شتاب ناگهانی منفی از موتور (معکوس کشیدن)

• استفاده نادرست از دنده متناسب با سرعت و قدرت خودرو، اصطلاحا دنده مرده بویژه هنگام رانندگی در سربالایی ها و موانع که منجر به فشار نامتعارف بر سوپاپ های موتور و مقاومت میل بادامک برای گردش روان بوسیله تسمه تایم می شود.

• گیرپاژ کردن تسمه سفت کن و یا خرابی بلبرینگ هرزگرد ، باعث پارگی ، کشیدگی و بریده شدن دندانه تسمه تایم می شود. معمولا سفتی بیش از حد تسمه تایم  باعث خرابی هرزگرد شده چرا که تسمه تایم باید قابلیت انعطافی در حدود ۲ الی ۳ میلیمتر داشته باشد و سفتی آن توسط دستگاه مخصوص سنجیده و تنظیم شود.

• نصب تسمه تایم تقلبی و فاقد کیفیت لازم که توان تحمل فشار بالا را ندارد. (در سطح بیرونی و داخلی تسمه نو بر اثر تا کردن برای آزمایش نباید هیچگونه ترک و شکستگی دیده شود. همچنین نباید یا الیاف از آن در حال جدا شدن باشند و یا مشکلی در دندانه های آن وجود داشته باشد؛ لازم به ذکر است که  تسمه های نگهداری شده که به شکل تا خورده دچار مشکل مواجه خواهند شد.

• روغن ریزی سر میل لنگ

• عدم استفاده از خودرو در طولانی مدت

جمع بندی

این قطعه از خودرو از اهمیت بالایی برخوردار می باشد بنابراین زمان تعویض تسمه تایم نیزبسیار مهم می باشد بنابراین می بایست حتما به زمان تعویض آن هوشیار باشید. همچنین بهتر است علاوه بر تسمه تایم به تعویض بلبرینگ تایم و تسمه دینام دقت داشته باشید تا متضرر خسارت های بسیار سنگین نشوید. از دیگر نکات قابل توجه این است که برای تعویض تسمه تایم خودرو نباید تنها میزان مسافت طی شده توسط خودرو را در نظر بگیرید، چرا که هر یک از این تسمه ها طول عمر مفیدی داشته، اما به طور متوسط هر تسمه تایم طول عمری برابر 3 تا 5 سال دارند . اطلاع از نشانه های تعویض تسمه تایم به شما این امکان را می دهد که از آسیب ها و خسارت های جدی تر و بیشتر جلوگیری کنید. تسمه تایم جزو با اهمیت ترین قطعات موتور خودرو است که در صورت خراب شدن و عدم تعویض آن مشکلات زیادی به وجود خواهد آمد. بنابراین با دقت به علائم پارگی آن و همچنین رفتار دریت در نوع رانندگی می توانید از بروز این مشکلات جلوگیری کنید.

سوالات متداول

چرب شدگی تسمه تایم خودرو چه معنی دارد؟

چنان چه چنین وضعیتی در تسمه تایم ایجاد شود باید نسبت به تعویض آن اقدام کنید ، زیرا شما برای پاک کردن روغن تنها از بنزین می توانید استفاده کنید که در صورت انجام این کار تسمه موتور شما خشک می شود و به سادگی پاره می شود.

آیا می توان از تسمه تایمی که به مدت طولانی به صورت آکبند از آن نگهداری شده استفاده کرد؟

خیر، چرا که هر تسمه تایم تاریخ انقضا داشته و باید حتما به آن توجه داشته باشید.

آیا میزان مسافت طی شده در خودرو می تواند عاملی برای تعویض تسمه تایم خودرو باشد؟

خیر زیرا هر تسمه تایم خودرو تاریخ انقضا داشته و حتما باید تاریخ آن مورد بررسی قرارگیرد.