بررسی دینام خودرو

دینام خودرو چیست ؟

دینام یا ژنراتور، وظیفه تامین و تولید برق خودرو و شارژ باتری خودرو را برعهده دارد .چان چه دینام یک خودرو دچار خرابی شود باتری خودرو در مدت زمان کوتاهی تخلیه خواهد شد.

در واقع وظیفه باطری تنها تهیه برق در هنگام استارت زدن یا روشن نبودن ماشین شماست و برق رسانی به نقاط مختلف قطعات برقی ماشین در حین روشن بودن، توسط دینام انجام می‌شود.

بدنه و ساختار دینام استوانه ای با بدنه آلومینیومی و معمولا در  کنار موتور زیر پمپ هیدرولیک توسط یک تسمه شیاری در مدار چرخش موتور قرار می‌گیرد، همواره باید این تسمه در فواصل منظم بازدید شود تا از اره شدن آن به طور ناگهانی و در نتیجه خالی شدن شارژ باتری جلوگیری کرد.

کارکرد دینام خودرو

دینام خودرو از یک روتور چرخان در میدان مغناطیسی تشکیل می‌شود. وظیفه شارژ باتری خودرو بر عهده دینام می باشد و نیروی لازم برای سایر تجهیزات برقی را تامین می کند.

البته این قطعه این کار را در زمانی که خودرو روشن است انجام می‌دهد. تفاوت وظیفه باتری و دینام در همین بخش نهفته است. در صورتی که دینام وظیفه خود را به خوبی انجام ندهد، تخلیه باتری خودرو را در پیش خواهیم داشت و همچنین شاهد عدم توانایی آن در ادامه برق‌ رسانی خواهیم بود.

نحوه کارکرد دینام به گونه ای است که انرژی مکانیکی تولید شده توسط موتور به انرژی الکتریکی تبدیل می شود. این انرژی الکتریکی همزمان که باتری خودرو را برای انجام وظیفه خود شارژ می‌کند، برق مورد نیاز قطعات برقی خودرو را نیز به آن‌ها می‌رساند. 

عملکرد این قطعه از خودرو نیز مانند سایر قطعات خودرو به یکدیگر وابسته می باشد همچنین خرابی قطعاتی مانند موتور و تسمه‌ها علاوه بر دینام بر عملکرد سایر قطعات نیز تاثیر می‌گذارد؛ بنابراین گاهی علت خرابی دینام خودرو را باید در سایر قطعات جستجو کرد.

روشن بودن تجهیزات برقی مانند پخش، برف‌ پاک‌ کن، گرم‌کن صندلی و شیشه‌ها و کولر موجب می‌شوند تا دینام برای تأمین جریان مورد نیاز آنها بیشتر کار کند. حال اگر دینام ولتاژی بیش‌ازحد نیاز یا کمتر از آن تولید کند چراغ هشداردهنده روشن می‌شود.

اجزا تشکیل دهنده دینام

سایر اجزای تشکیل دهنده دینام عبارت اند از :

پوسته دینام

استاتور یا سیم‌پیچ‌ ثابت

روتور یا سیم‌پیچ‌ متحرک

دیود یا تنظیم کننده ولتاژ

آفتامات یا رگلاتور

زغال‌ها

پولی و پره خنک‌کننده

قرقره و بلبرینگ

رابطه باتری و دینام خودرو

باتری با ذخیره برق مازاد خودرو، انرژی لازم جهت استارت زدن موتور را تامین می‌کند. اما گاهی نیز ممکن است به استفاده از برخی اجزای برقی خودرو مانند سیستم صوتی یا چراغ‌ها، در زمان خاموش بودن آن نیاز پیدا کنیم. در این مواقع نیز این باتری خودرو است که برق مورد نیاز این اجزا را تامین می‌کند.

باتری وظیفه تامین برق خودرو در مواقع خاموش بودن خودرو است. اما درصورتی که از این اجزا هنگام خاموش بودن خودرو بیش از حد استفاده شود، شاهد خالی شدن باتری خواهیم بود.

خرابی دینام خودرو

از جمله رایج ترین مشکلات برقی خودرو می توان به خرابی دینام خودرو اشاره کرد . با خراب شدن دینام پس از مدت زمان کوتاهی خودرو از حرکت باز خواهد ایستاد، زیرا ادامه حرکت مستلزم رسیدن برق به قسمت‌های مختلف موتور از جمله شمع‌ها می‌باشد. اکثر خرابی دینام‌ها مربوط به سوختن دیود و یا سیم ‌پیچی آرمیچر و یا استاتور است.

در فصل های تابستانی و گرم سال بالا رفتن درجه حرارت موتور و به مدار آمدن دور فن ثانویه با حداکثر دور می‌گردد و نیز به دلیل روشن بودن مداوم کولر خودرو فشار بیشتری به دینام وارد می‌شود و احتمال خرابی آن نیز افزایش می‌یابد.استفاده از کولر خودرو و قرار دادن دور فن کولر در دور حداکثر و ترافیک سنگین شهرها باعث کاهش سرعت خودرو و در نتیجه باعث کاهش دور موتور شده که نتیجه آن پایین آمدن قدرت تولید برق دینام می‌گردد.

همچنین از مهم ترین علت های خرابی دینام می توان به موارد زیر اشاره کرد :

تمام شدن زغال دینام که با تعویض زغال‌ها مجددا می‌توان از دینام استفاده کرد.

سوختن سیم پیچ‌های داخلی دینام که گاهی با تعویض آنها باز هم دینام به کار خواهد افتاد.

خرابی آفتامات دینام که وظیفه تنظیم برق دینام را بر عهده دارد و موجب از کار افتادن دینام می‌شود.

جلوگیری از خرابی دینام

برای پیشگیری از خرابی دینام خودرو رعایت نکات درج شده الزامی می باشد:

از باطری‌هایی که دارای ظرفیت بیشتر (آمپرساعت حداقل ۶۵ آمپر) است استفاده گردد.

در صورتی‌که مدت زمان توقف طولانی است، با فشار دادان پدال گاز، دور موتور را تا حدود ۲۰۰۰ دور در دقیقه به صورت متناوب بالا ببرید.

دور فن کولر را حتی‌الامکان در پایین‌ترین درجه آن قرار دهید.

وضعیت شل یا سفت بودن تسمه دینام بایستی مرتبا بازدید گردد.

از روشن کردن چراغ‌ها در زمان‌های غیر ضروری خوداری نمایید.

جمع بندی

امیدواریم با مطالعه این مقاله با عملکرد دینام در خودرو و همچنین علائم خرابی دینام آشنا شده باشید و می‌دانید که وجود دینام که وظیفه اصلی آن برق رسانی به باتری خودرو است تا چه حد ضروری می‌باشد و همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم دینام خودرو به وسیله تسمه به مدار چرخشی موتور خودرو متصل است و بهتر است به طور دوره ای این قسمت از خودرو مورد بازبینی قرار گیرد تا در صورت پارگی یا فرسوده شدن تسمه، تعمیرکار بتواند تسمه جدیدی را جایگزین آن کند.بهتر است به موقع به تعویض این قطعات به ظاهر جزئی بپردازید تا تبدیل به مشکلات بیشتر نشوند.

سوالات متداول

عوامل سوختن یا خرابی دینام چیست؟

از خرابی‌هایی که معمولا در دینام ایجاد می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

سوختن دیود

سوختن سیم‌پیچ‌های استاتور

سوختن روتر 

چراغ دینام خودرو چه نقشی ایفا می کند ؟

روشن شدن چراغ باطری یا همان چراغ دینام نشان از ضعفی در عملکرد این قطعه است. این چراغ که در صفحه کیلومترشمار خودرو قرار دارد به شکل باتری نمایش داده می‌شود معمولا زمانی هشدار اعلام می‌کند که دینام قادر به تامین برق یکی از بخش‌های برقی خودرو نباشد. اطلاعات مربوط به چراغ دینام را سنسورهای موجود در مسیر برق‌رسانی قطعات مختلف خودرو به ECU ارسال می‌کنند.

چگونه دینام خودرو را تعمیر کنیم؟

برای تعمیر دینام خودرو می بایست ابتدا آن را از جای خود خارج کنید و ببینید که آیا زغال های آن خراب شده است یا خیر، آن را مورد بررسی قرار دهید و مشکلات آن را برطرف کنید اگر مشکل حل نشد آن را تعویض کنید.

اگر دینام خراب شود چه اتفاقی می افتد؟

اگر دینام اتومبیل خراب شود اتومبی روشن نمی شود و در صورت روشن شدن دوباره خاموش خواهد شد و باتری اتومبیل می خوابد و کار نخواهد کرد.

کارایی دینام چیست؟

دینام خودرو باتری اتومبیل را شارژ میکند و این کار را با استفاده از افزایش ولتاژ برق انجام می دهد.