آشنایی با ساسات خودرو

ساسات خودرو چیست ؟

ساسات را می‌توان در یک جمله به عنوان ضامن دریچه هوای کاربراتور تعریف کرد.

این قطعه در درجه اول به راحت ‌تر روشن شدن خودرو در هوای سرد و روزهای زمستانی کمک می‌کند .

برای دست یافتن به یک احتراق خوب و کامل در سیلندرها، باید مخلوط سوخت و هوا، با درصدی دقیق و مشخص درون محفظه احتراق ریخته شوند.

هر چه این درصد و میزان مخلوطی که وارد اتاقک احتراق می‌شود دقیق ‌تر باشد، انفجار کامل‌ تری خواهیم داشت و بازده موتور بالاتر می‌رود. اما میزان مخلوطی که موتور به آن نیاز دارد و درصد این مخلوط معمولاً در شرایط مختلف موتور تغییر می‌کند.

در واقع، حالت ایده‌آل نسبت سوخت و هوا در شرایط آب و هوایی مختلف و با شرایط متفاوت سوخت برای موتور تغییر می‌کند.

برای تامین این ایده‌ آل در شرایط مختلف، در سیستم‌های کاربراتوری، از کاربراتور و در سیستم‌های انژکتوری از انژکتور استفاده می‌شود.

به این ترتیب که کاربراتو حین انجام وظیفه خود، شرایط سوخت را در هر موقعیتی متناسب با شرایط موتور تنظیم و مخلوط سوخت و هوا را به نسبت مناسب موتور تهیه کرده به سمت آن ارسال می‌کند.

بنابراین کاربراتور را باید تنظیم کننده شرایط مخلوط سوخت و هوا نیز بدانیم.

انواع ساسات خودرو

• ساسات مکانیکی

این نوع قطعه با بسته شدن دریچه کاربراتور به شکل دستی توسط راننده انجام می‌شود؛ به این شکل که در این سیستم دکمه‌ای روی داشبورد خودرو طراحی شده است که به دریچه ساسات وصل است و با کشیدن این دکمه ساسات بسته می‌شود و مسیر هوای ورودی به کاربراتور را مسدود می‌کند. با استارت زدن خودرو و شروع به کار موتور، راننده دکمه ساسات را رها می‌کند و دریچه هوای کاربراتور برای ادامه کار عادی موتور باز می‌شود.

• ساسات اتوماتیک یا خودکار

در حال حاضر در همه خودروهای کاربراتوری از ساسات‌های اتومات استفاده می‌شود. این قطعه فعالیت‌های خود را با توجه به تنظیمات انجام گرفته در منیفولد خروجی و ورودی انجام می‌دهند. اجزای این نوع ساسات اعم از:

پوسته

پیستون

دریچه

فنر ترموستاتی

در داخل پوسته این ساسات یک پیستون و فنر ترموستات وجود دارد که با مکش هوای سرد داخل منیفولد ورودی، فنر کوک شده و پیستون را به جهت دریچه سوق می‌دهد و آن را مسدود می‌کند. بعد از گرم شدن موتورگرمای منیفولد خروجی فنر را رها کرده و دریچه ساسات نیز باز می‌شود.

علل خرابی ساسات خودرو

خرابی ساسات عمدتا با اصطلاح گیر کردن ساسات نیز شناخته می شود. از آنجا که ساسات بر ترکیب سوخت و هوا تاثیر می گذارد یکی از نشانه های خرابی آن می تواند افزایش محسوس مصرف سوخت باشد.

همچنین خاموش شدن موتور در دور کم نیز نشانه دیگری از گیر کردن ساسات خودرو است.

یعنی به هر دلیلی که خودرو روشن و سپس خاموش شود، نشانه از عدم کارکرد صحیح ساسات و کنترل ورودی هوا را می دهد و قطعا اختلالی در بسته شدن ورودی هوا به وجود آمده است که به احتمال زیاد می تواند مربوط به خود ساسات و گیر کردن آن باشد.

با توجه به این که ساسات از دو شیلنگ ورودی و خروجی آب استفاده می کند در هنگام گیر کردن ابتدا این شیلنگ ها را بررسی کنید و گرفتگی های آنها را رفع نمایید.

اگر گرفتگی خاصی در شلنگ ها وجود نداشته باشد، به احتمال زیاد مشکل از اهرم ساسات خواهد بود که موجب بسته ماندن دریچه ساسات شده است.

بعد از بررسی گرفتگی شلنگ و اهرم و حل مشکل، حتما در حالت سرد بعد از گذشت زمانی یک و نیم الی دو ساعته از خاموش شدن کامل خودرو، خودروی خود را با کشیدن اهرم و یا دکمه ساسات مجددا روشن کنید تا مطمعن شوید که این مشکل برطرف شده است. چرا که در حالت گرم و نیمه گرم شدن موتور، دیگر متوجه این اختلال و خرابی ساسات نخواهیم شد.

چنان که متوجه این موضوع شدید که موارد فوق به کلی رفع شده باشند اما خودرو همچنان خاموش می گردد ممکن است موارد دیگری از جمله مقدار ورودی بنزین و … در این خاموش شدگی موتور دخیل باشند که توصیه می شود به یک متخصص خودروهای کاربراتی مراجعه کنید.

ساسات در خودروهای انژکتوری

گفته شد که ساسات در سیستم‌های کاربراتوری قطعه‌ای است که با تامین مخلوط غنی ‌تر و غلیظ‌ تر از سوخت برای موتور، روشن شدن خودرو در در هوای سرد را ساده ‌تر می‌کند. همچنین این قطعه تنها در سیستم‌های کاربراتوری کاربرد دارد و در خودروهای انژکتوری که وظایف کاربراتور توسط انژکتور انجام می‌شود طبعا وظیفه ساسات نیز به صورت اتوماتیک و به دستور ECU صورت می‌گیرد. اجزایی که در این سیستم جدید وظیفه ساسات را برعهده داشته و به منظور سهولت استارت خوردن و روشن شدن موتور درگیر هستند عبارتند از:

سنسور دمای آب

سنسور دور موتور

استپر موتور

سنسور دریچه گاز

به این ترتیب که ECU با دریافت اطلاعات رسیده از حسگر مربوط به دمای آب، دریچه گاز و دور موتور شرایط موتور را بررسی کرده و دستورات لازم را به استپر که عملگرای معادل ساسات است فرستاده تا شرایط ایده‌آل موتور را در مخلوط سوخت و هوا فراهم آورد.

جمع بندی

ساسات قطعه ای دکمه مانند در قسمت جلو خودرو است که برای جلوگیری از ورود هوای اضافه به داخل کاربراتور کاربرد داشت که باعث میشد گازی که وارد موتور خودرو می شود از لحاظ بنزین قوی تر باشد که این قطعه فقط در خودرو های قدیمی نصب شده بود که موتور آن در هوای سرد معمولا زودتر روشن می شود.

گفتنی است که این قطعه دکمه مانند، در خودرو های امروزی کامل حذف شده است و در خودرو های امروزی وظیفه ساسات به طور خودکار انجام می شود که این بدین معناست که در هنگام سرد شدن موتور خودرو دریچه ساسات به طور خودکار بسته می شود و بالعکس هنگامی که موتور خودرو گرم است و دارای دمای بالایی است دریچه ساسات باز می شود تا هوا بتواند موتور خودرو را خنک کند که نام این قطعه در خودرو های امروزی استپر می باشد.

سوالات متداول

علائم خرابی ساسات خودرو چیست ؟

زمانی که موتور گرم است و در دور آرام خاموش می شود و یا حتی در زمان سرد بودن موتور ، خودرو در دور آرام هم خاموش می شود و در کل وقتی موتور روشن می شود ولی دوباره خاموش می شود مشکل از ساسات است که نشان دهنده ی این است که ساسات گیر کرده است .

زمانی که موتور خودرو بنزین زیاد مصرف می کند این هم نشانه ی این است که ساسات گیر کرده است .

زمانی ساست گیر میکند باید ساسات را رفع گیر کنید .

گرفتگی در ساسات خودرو چگونه برطرف می شود ؟

اگر ساسات گیر کرده بود ابتدا شلنگ های ورودی و خروجی آب را چک کنید که آب گرفتگی نداشته باشد و اگر داشت رفع گیری کنید .

هم چنین اهرم ساسات را هم چک کنید زیرا امکان گیر کردن اهرم بندی وجود دارد که باعث بسته شدن دریچه ی ساسات می شود .