سرسیلندر خودرو چیست؟
سرسیلندر درپوشی است که با بلوک سیلندر تشکیل اتاق احتراق را میدهد و چنان چه از نوع خنک کننده با آب باشد دارای مجاری آب و در غیر این صورت دارای شیار های خنک کننده با هوامیباشد.
سرسیلندر با پیچ و مهره به بلوک سیلندر متصل شده و در کف سیلندر به تعداد سیلندرها فرورفتگی هایی به نام اتاق احتراق وجود دارد . برروی سیلندر داخل هر اتاق احتراق سوراخی برای قرار دادن شمع وجود دارد.
علاوه بر این با بررسی وظایف این قسمت از موتور خودرو متوجه میشویم که می‌تواند در مدت زمان مناسب تزریق موقت سوخت به درون سیلندر را انجام داده و با خروج دود از محفظه احتراق، برای بهبود عملکرد موتور اثرگذاری خود را نشان دهد.
واشر سرسیلندر چیست ؟
سرسیلندرتوسط پیچ به بلوک موتور پیچ می شود و مابین آن دو را قطعه ای به نام واشر سر سیلندر آب بندی می کند . اگر یک واشر سرسیلندر دارای کیفیت پایینی باشد امکان دارد باعث سوختن سرسیلندر یا راه پیدا کردن آب به روغن و اصطلاحاً آب و روغن قاطی کردن بشود . واشر سرسیلندر توانایی تحمل دمای 1500 درجه سانتی گراد را داشته و از چند لایه پرس‌شده پنبه نسوز ، کروم و آلومینیوم ساخته می شود تا دو بخش بلوک و سرسیلندر کاملا به هم چسبیده و آب بندی شوند .
سوختن واشر سرسیلندر در یک لحظه و یک دقیقه اتفاق نمی افتد بلکه اول آب رادیاتور داغ می شود و حرارت افزایش پیدا می کند و چند دقیقه بعد از رسیدن آمپر به خط قرمز تازه صدمه دیدن واشر شروع می شود . به همین دلیل توصیه می شود در صورت مطلع شدن از بروز چنین وضعیتی در موتور خودرویتان از پیمودن ادامه مسیر خودداری نمایید و ماشین تان را توسط بکسل به تعمیرگاه منتقل کنید . چرا که در صورت بی توجهی و یا عدم آگاهی از مشکل پیش آمده ممکن است آسیب جدی تری خودرویتان را تهدید کند و هزینه های گزافی را متحمل شوید .
جنس سرسیلندر
سرسیلندر به واسطه نوع فعالیتی که انجام میدهد باید مقاومت حرارتی بسیار بالایی را از خود نشان دهد. با توجه به اینکه این قطعه نیاز است دمای بالای محفظه احتراق را تحمل کند و در مقابله با اشتعال درون آن و کیفیت بالای خود را نشان دهد، در تولید آن استانداردهای لازم رعایت خواهد شد.
معمولا برای تولید این قطعه از همان جنس بلوک سیلندر کمک می‌گیرند. با توجه به مقاومت بالای بلوک سیلندر، بهره گیری از آن برای مقابله با توان حرارتی بالا بسیار موثر است.
برای ساخت سرسیلند از آلیاژهای آهن مانند چدن خاکستری یا چدن دانه ریز استفاده می کنند. گاهی اوقات به منظور کاهش وزن این قسمت از اتومبیل، تولید کننده ترجیح می دهد که از آلومینیوم ریخته گری یا تزریقی نیز کمک بگیرد.
در این صورت نیز آلیاژهای آلومینیوم برای تولید بلوک سیلندر و قطعات آن می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند. از جمله مزایای استفاده از سیلندر آلومینیومی نسبت به سیلندر آهنی می توان به انبساط حرارتی بالاتر اشاره نمود.
در نتیجه با هدایت حرارت می توان عملکرد خودرو را بهبود بخشید. فراموش نکنید که سرسیلندرهای آلومینیومی در مقایسه با جنس آهنی و چدنی توانایی کمتری در برابر تغییرات ناشی از تنش های انفجار و جرقه زنی دارند.
اجزای مهم در سرسیلندر خودروها:
• محل بسته شدن و قرار گرفتن شمع‌ها
• اسبک‌ها، گیت‌های سوپاپ‌ها، سیت سوپاپ‌ها، میل سوپاپ و فنرها
• مجاری آب و روغن سرسیلندر
• مانیفولد‌ها که شامل پنجه اگزوز و لوله‌های ورود سوخت به داخل سیلندر می‌شوند.
• محل بستن ترموستات
سرسیلندر چه کاری انجام میدهد؟
سرسیلندر شاید به صورت مستقیم نقشی در فرایند احتراق نداشته باشد ولی به صورت غیرمستقیم حمایت کاملی از این پروسه می‌کند. تصور کنید اگر لحظه‌ای سرسیلندر نباشد تمام سوخت مصرفی و دوده تولیدی قوای محرکه از آن خارج می‌شود. از سوی دیگر روی سرسیلندرهاست که تجهیزات مربوط به سوخت‌رسانی (انژکتور) و تجهیزات جرقه‌زنی (شمع) تعبیه شده است.
همچنین یکی دیگر از وظایف مهم سرسیلندر، تکمیل مدار چرخش آب و روغن درون بلوک موتور است. جریانی که منجر به خنک‌کنندگی و روان‌کاری بدنه آن می‌شود. موتور خودرو با حرکت هزاران دور در دقیقه‌ای پیستون‌ها اگر از دمای تعیین‌شده‌ای خنک‌تر نشود، در چند ثانیه ذوب خواهد شد. به همین دلیل است که کشف دلایل خرابی سرسیلندر برای رانندگان بسیار حائز اهمیت است.
نکته طلایی در اجزای سرسیلندر، جایگاه سوپاپ‌ها روی آن است. میله‌هایی که روی سرسیلندر قرار می‌گیرند با حالت فنری خود، زمان‌بندی تزریق و خروج گاز را ترسیم می‌کنند. به همین دلیل است که در ساختار سرسیلندرها میل‌بادامک و میل‌سوپاپ نیز حضور دارند.
رایج ترین مشکلات در سر سیلندر خودروها
• ترک خوردگی سرسیلندر
یکی از دلایل اصلی بروز این اتفاق، دقت پایین تعمیرکار هنگام باز کردن سرسیلندر برای تعمیرات موتور و اجزای درونی سیلندرها است. علاوه بر این یخ زدن آب خنک کننده سرسیلندر می تواند موجب بروز این مشکل شود.
• تاب پیدا کردن سرسیلندر
یکی از دلایل عمده ی این مشکل، بی‌دقتی تعمیرکاران هنگام باز و بسته کردن سرسیلندر، در زمانی که دمای آن بالا است می باشد. همچنین تنظیم نادرست و اشتباه بستن پیچ های اتصال سرسیلندر به سیلندر، نقص و سوختگی واشر سرسیلندر و بالا رفتن بیش از حد دمای موتور به هر دلیلی که ایجاد شود می‌تواند سرسیلندر را دچار تاب دیدگی می‌کند.
• کربن گرفتن سرسیلندر
کربن گرفتن سرسیلندر و محفظه احتراق یکی از اتفاقات طبیعی است که پس از گذشت مدت زمانی از کارکرد موتور خودرو اتفاق می‌افتد. معمولاً برای برطرف کردن این مشکل باید سیلندرها و سرسیلندر ها را هرچند وقت یکبار سرویس کرد.
کربن گرفتن سرسیلندر موجب گرفتگی سوپاپ‌های دود و گاز می‌شود و کانال‌ها آب و روغن را نیز تا حدی مسدود می‌کند که این موارد می‌تواند در عملکرد سرسیلندر مشکل ایجاد کند و به موتور دستگاه آسیب برساند.
جمع بندی
سرسیلندر شامل تعداد زیادی از اجزای مکانیکی موتور است. در نتیجه ، رفتار موتور را از نظر گشتاور ، آلایندگی ، سرمایش و حتی آکوستیک تعیین می کند. امیدواریم با اطلاعات بیشتر ، بتوانید مراقبت بهتری از خودروی خود داشته باشید و از خرابی قسمت های مکانیکی آن جلوگیری نمایید.
سوالات متداول
چگونه استهلاک سرسیلندر را کمتر کنیم ؟
توجه به سالم بودن سیستم خنک کاری و روغن کاری خودرو
اصلاح طرز رانندگی
سرویس های به موقع خودرو
چگونه بفهمیم سرسیلندر خودرو آسیب دیده است؟
عملکرد ضعیف موتور
نشت مایع خنک کننده
هشدار چراغ چک پشت آمپر
نشت روغن
عدم احتراق کامل موتور
خروج دود از موتور
درصورت آسیب دیدگی سرسیلندر در خودروهای چینی چه باید کرد؟
در صورت بروز هرگونه مشکل در سرسیلندر خودرو شما باید سریعا به مرکز تعمیراتی متخصصی در این زمینه مراجعه کنید تا با شناسایی ایراد نسبت به رفع آن اقدام کند. همچنین این موضوع را در نظر داشته باشید که عدم توجه به ایراد در این قطعه سبب ایجاد هزینه های سنگین تر برای شما خواهد بود.
