ناک زدن خودرو چیست؟
امروزه ناک زدن به یکی از مشکلات رایج در بسیاری از خودروها، بویژه خودروهای ساخت کشور تبدیل شده است. ناک زدن زمانی رخ میدهد که اختلاط سوخت و هوا در محفظه سیلندر زودتر از جرقهزنی اتفاق میافتد. ناک زدن با صدایی جدید همراه است که با صدای اصلی موتور کاملا متفاوت است و به راحتی می توان آن را تشخیص داد.
این اتفاق اغلب در مسیرهای سربالایی اتفاق می افتد و یا مواقعی که موتور در دور پایین کار میکند و صدایی شبیه به برخورد قاشق و چنگال ایجاد میکند. بعبارتی صدایی مانند تق تق که با رها کردن پدال گاز برطرف میشود و با فشار دادن این پدال دوباره به وجود میآید لازم به ذکر است که در صورت نادیده گرفتن و برطرف نکردن این مشکل آسیب زیادی به خودرو وارد خواهد شد.
دلایل ناک زدن خودرو
• پایین بودن عدد اکتان بنزین
اکتان مناسب با خودرو توسط کارخانه پیشنهاد میشود و زمانی که اکتان بنزین از عدد تعیین شده پایین تر باشد، شنیدن صداهای غیر نرمال از موتور و ناک زدن امری طبیعی می باشد. بنزین های بیکیفیت به خودرو آسیب وارد میکند بنابراین توصیه می شود از بنزین سوپر و اکتان بوستر استفاده شود بعلاوه استفاده از مکمل های نامرغوب نیز به موتور آسیب جدی وارد میکند.
• شمعهای نامناسب
هر کدام از شمعها مقاومتی متفاوت در برابر حرارت دارند. استفاده از شمعهای بیکیفیت و غیر استاندارد روی عملکرد موتور قطعا اثر گذار خواهد بود. همچنین عدم تعویض به موقع شمع خودرو به ناک زدن موتور منجر خواهد شد.
• ترکیب نامناسب سوخت و هوا
اگر ترکیب سوخت و هوا نامناسب باشد، احتراق ناقص را به همراه خواهد داشت که باعث آسیب به پیستون و سیلندر می شود.
• روغن موتور و وضعیت آن
روغن موتور پس از مدتی خاصیت و کارایی خود را از دست میدهد بنابراین باید در زمان مشخصی تعویض گردد. اگر سرسیلندر بدرستی روغن کاری نشود صدای ناک از موتور شنیده میشود.
• رسوبات کربنی
استفاده از افزودنیها در سوخت از نشستن رسوبات روی سیلندر و سایر قطعات جلوگیری می کند بنابراین اگر این افزودنی در سوخت موجود نباشد رسوبات کربنی روی قطعات نشسته و باعث ناک زدن موتور خودرو میشود.
وجود مشکل در زمانبندی پیشرانه
موتورهای درون سوز براساس سیستم چهار زمانه شامل:
مکش، تراکم، انفجار و تخلیه عمل میکنند. این فرایند در هر سیلندر به صورت مجزا عملی میشود. در این میان ایسیو مسئولیت کنترل فعالیت این سیلندها را برعهده دارد. بنابراین اگر اشتباهی رخ دهد، احتراق نامنظم و ناک زدن خودرو بوجود خواهد آمد. برای رفع این مسئله بهتر است شمعها تعویض گردد یا انژکتور بخوبی شسته شود.
مشکلات سیستمی در سوخترسانی
سیستم سوخت رسانی در خودروهای درون ساز از قطعاتی مانند سنسور اکسیژن، انژکتور، پمپ سوخت، لوله های انتقال و … تشکیل شده است. بروز مشکل در هر یک از این قطعات میتواند منجر به ناک زدن در موتور خودرو شود. به طور کلی خرابی سنسور اکسیژن یا انژکتور باعث کمبود هوا در موتور می شود در نتیجه سوخترسانی به سیلندر به درستی انجام نخواهد شد.
مقابله با ناک زدن خودرو
• سنسور ناک
این سنسور روی موتور برخی خودروها تعبیه شده و مسئولیت اطلاع رسانی ضربات به وجود آمده در اثر احتراق زودرس به ECU را دارد و به همان نسبت زمانی، ECU نیز جرقه زدن شمع را به تاخیر انداخته و به این ترتیب تا حدودی زیادی از ناک زدن موتور جلوگیری میکند.
• سیستم APC
این سیستم تنها در خودروهای توربوشارژ کاربرد دارند. وظیفه این سیستم کاهش فشار ناشی از توربو در زمان ناک زدن است.
• استفاده از ضد یخ
با توجه به اینکه ضد یخ علاوه بر خاصیت رسوب زدایی، دارای خاصیت ضد جوش نیز می باشد، پس برای مایع خنک کننده از درصد آب مقطر یا ضد یخ که توسط کارخانه سازنده خودرو درنظر گرفته شده است، می توان استفاده کرد.
• استفاده از بنزین با عدد اکتان مناسب
از بنزین را با درجه اکتان توصیه شده توسط کارخانه سازنده ی خودرویتان استفاده کنید. برای برخی از خودروها، علاوه بر سوخت گیری با بنزین سوپر، از مکمل های مناسب برای افزایش عدد اکتان سوخت نیز می توان استفاده کرد.
مشکلات به وجود آمده در اثر ناک زدن خودرو
نشت کردن دود از واشرها
آب شدن سوپاپهای خارجی و پیستون
از بین رفتن سر سیلندر
خراب شدن شمع
تغییر شکل در شاتون
ایجاد فشار نامناسب بر روی میل لنگ و یاتاقان
بوجود آمدن سوراخ در پیستون و از بین رفتن آن
خوردگی در بدنه سیلندر
مشکلات مکانیکی که منجر به ناک زدن خودرو میشود
فرسودگی در آلترناتور
معیوب و فرسوده بودن کمپرسور سیستم تهویه مطبوع
شل بودن بلبرینگ تسمه تایم
ضعیف شدن یاتاقان میل لنگ
فرسودگی بلبرینگ پمپ آب
چگونه میتوان ناک زدن خودرو را تشخیص داد؟
برای تشخیص ناک زدن تنها کافی است به گوش های خود اطمینان کنید. صدا هایی مانند برخورد دو قطعه فلزی به هم میتواند نشانه ی ناک موتور باشد. لازم به ذکر است که این صدا در دورهای پایین موتور و همچنین هنگام رانندگی با دنده مرده اغلب بیشتر شنیده میشود. وضعیت دنده مرده مربوط به زمانی است که راننده برای بالا بردن شتاب ماشین ، دنده اشتباه را انتخاب کرده در نتیجه نامناسب بودن دنده، باعث تعلل در دور گرفتن پیش رانه و طولانی شدن پروسه احتراق می شود.
یکی دیگر از ساده ترین روش ها برای تشخیص ناک زدن خودرو این است که در زمان حرکت خودرو پای خود را بر روی پدال گاز فشار داد. در صورت بروز ناک، صدایی شبیه به برخورد قاشق و چنگال به گوشتان خواهد رسید. دلیل اصلی بروز این مشکل سهلانگاری مالک خودرو می باشد. به طور کلی، تعویض به موقع شمع ها، شستشوی انژکتور، سرویس به موقع خودرو و نیز استفاده از روغن موتور مناسب میتواند تا حد قابل توجهی از بروز ناک موتور جلوگیری کند.