تاثیر محل قرار گرفتن موتور بر عملکرد آن
موقعیت موتورِ جلو، میانی یا عقب در خودرو (car engine location) نقش بزرگی در پایداری خودرو ایفا میکند. یکی از دلایل مهمی که باعث شده است طراحی خودرو با موتور قرارگرفته در جلوی آن به خوبی پذیرفته شود، این است که این نوع طرح، طرحی ساده و رایج در بازار اتومبیل است. با این حال، در صورتی که نیاز به پایداری و توان بیش تر در یک خودرو باشد، مهندسان خودرو به دنبال گزینههای دیگر می روند.
مزایای خودروهای موتور جلو
قرار دادن موتور در جلو، فضای بیش تری برای سرنشینان کابین فراهم میکند که باعث راحتی بیش تر مسافران میشود. از نظر ایمنی، قرار دادن موتور در عقب منجر به جابهجایی بخش مسافران به جلو و کاهش منطقه خمشی میشود. در خودروهای موتور میانی/عقب، منطقه خمشی معمولاً به یک فضای بار تبدیل میشود، اما قرار دادن موتور در جلو به طور معمول اجازه فراهم کردن بیش ترین فضای مسافر/بار را نسبت به گزینههای دیگر میدهد. منظور از منطقه خمشی، محل قرارگیری پیشرانه در خودروهای موتور جلوست، که هنگام وقوع حوادث از جلو، از احتمال آسیب به سرنشینان به دلیل وجود موتور و ضربه گیری بیش تر کاسته می شود.
فضایی که در جلوی کابین وجود دارد معمولاً بزرگ تر از عقب آن است و اگر به درستی طراحی شود، میتواند فضای کافی برای کار و تعمیر بر روی موتور را فراهم کند. البته بسیاری از فضاهای موتورهای امروزی به دلیل وجود فناوریهای مدرن، نسبت به گذشته بسیار کم تر شده است. اکثر خودروهای امروزی که استفاده شهری دارند، از دیفرانسیل جلو برای انتقال قدرت بهره می برند؛ قرار دادن موتور در جلوی یک خودرو باعث می شود وزن را بر روی چرخهای محرک قرار دهد و کشش را بهبود ببخشد. همچنین، این روش یکی از روشهای بسیار کارآمد برای اعمال نیروی موتور به چرخهای محرک است، زیرا فاصله بین موتور و چرخهای محرک کوتاه است و از دست دادن انرژی از طریق قطعات چرخشی کاسته میشود.
مزایای خودروهای موتور وسط یا میانی
بزرگ ترین فایده قرار دادن موتور در جلوی محور عقب و پشت صندلی راننده (مرکز شاسی خودرو)، افزایش حداکثری عملکرد پایداری و کشش خودروست. قرار دادن موتور در مرکز شاسی به مهندسان اجازه میدهد وزن را به راحتی توزیع کنند، به جای سعی در بهینه سازی براساس یک نقطه شروع نامتعادل. چهار تایر با بار یکسان نسبت به دو تایر با بار سنگین و دو تایر بدون بار بهتر عمل میکنند، بنابراین توزیع نسبتاً یکنواخت وزن ایده آل است.
برای درک بیش تر این موضوع بهتر است به مثال چکش دقت کنید، تصور کنید یک چکش را با یک دست از قسمت پایینی دسته چکش نگه داشته اید و آن را به جلو و عقب می چرخانید، پس از حرکت، شما متوجه خواهید شد خیلی سخت است جلوی حرکت آن را متوقف کنید و سپس جهت آن حرکت را تغییر دهید. حالا چکش را از قسمتی که بند فلزی به پایه متصل شده است نگه دارید و دوباره آن را به جلو و عقب بچرخانید؛ شما متوجه خواهید شد که به راحتی چرخش میکند و به اندازه کم تری در برابر تغییر جهت مقاومت میکند، همین منطق برای خودروها هم صدق میکند؛ اگر تمام وزن را در یک سوی انتهای خودرو قرار دهید، خودرو به راحتی چرخش نمیکند.
خودروهای اسپرت و سوپر اسپرت اغلب با پیشرانه عقب عرضه می شوند؛ قرار دادن موتور در بالای چرخهای محرک عقب، شتاب صفر تا صد بسیار خوبی را فراهم میکند. نه تنها به دلیل توزیع وزن، شتابگیری از سرعت صفر بسیار خوب خواهد بود، بلکه با افزایش سرعت، بار بیش تری به تایرهای عقب منتقل میشود و باعث افزایش آستانه چسبندگی میشود. افزایش چسبندگی تایرها به زمین این امکان را به شما میدهد که با افزایش دور موتور، بدون هدر رفت نیرو تایرها، به سرعت لازم برسید. از نظر کاهش سرعت یا ترمزگیری، موتور نصب شده در عقب معمولاً بهترین عملکرد را ارائه میدهد. هنگام کاهش سرعت، بار به تایرهای جلو منتقل میشود، بنابراین با توجه به تمایل خودروهای موتور عقب به توزیع وزن متمرکز در عقب، بار بسیار یکنواخت بین محور جلو و عقب تقسیم می شود و بهترین ترمزگیری را امکان پذیر میکند.
خودروهای اسپرت و سوپر اسپرت اغلب با پیشرانه عقب عرضه می شوند؛ قرار دادن موتور در بالای چرخهای محرک عقب، شتاب صفر تا صد بسیار خوبی را فراهم میکند. نه تنها به دلیل توزیع وزن، شتابگیری از سرعت صفر بسیار خوب خواهد بود، بلکه با افزایش سرعت، بار بیش تری به تایرهای عقب منتقل میشود و باعث افزایش آستانه چسبندگی میشود. افزایش چسبندگی تایرها به زمین این امکان را به شما میدهد که با افزایش دور موتور، بدون هدر رفت نیرو تایرها، به سرعت لازم برسید.
از نظر کاهش سرعت یا ترمزگیری، موتور نصب شده در عقب معمولاً بهترین عملکرد را ارائه میدهد. هنگام کاهش سرعت، بار به تایرهای جلو منتقل میشود، بنابراین با توجه به تمایل خودروهای موتور عقب به توزیع وزن متمرکز در عقب، بار بسیار یکنواخت بین محور جلو و عقب تقسیم می شود و بهترین ترمزگیری را امکان پذیر میکند.
جمع بندی
طبق تجزیه و تحلیل متخصصان پایگاه Car And Driver، خودروهای موتور وسط به نسبت دو دسته قبلی کمتر متداول هستند، اما باید گفت در این طرح، موتور در مطلوب ترین محل قرار گرفته است. علاوه بر نزدیکی موتور به اکسل عقب، این طراحی به خودرو اجازه می دهد بهترین توزیع وزن، مرکز ثقل و اصطکاک را داشته باشد. هنگامی که وزن خودرو متمرکز است فرمان پذیری بیشتری داشته و هدایت آن دقیق تر انجام می شود. اینها فاکتورهایی است که احتمالا رانندگان عادی هرگز به آن فکر نمی کنند؛ اما همین عوامل می توانند هنگام پیچیدن های ناگهانی یا در پیچ های تند، دنیایی از اختلاف و نتایج متفاوت را ایجاد کنند.